Sếp... và phát hiện mới về Chí Phèo

TT - Nhờ sự ưu ái của cơ quan, tôi được tham gia một khóa học ngắn hạn dành cho “cán bộ nguồn”. Ngồi giữa lớp học, tôi nhìn quanh đều thấy những gương mặt ưu tú cả, nay mai không ít người trong số họ sẽ đảm nhiệm cương vị lãnh đạo công ty này hoặc tổ chức kia.

Vị tiến sĩ giảng dạy cũng thật linh hoạt, ông không cho phép ai được ngồi thụ động theo khái niệm đọc - chép, thỉnh thoảng ông đề nghị người nào đó cùng ông trao đổi. Tôi rất phấn khởi trước không khí ấy. Thế nhưng khi nhắc đến thân phận người VN thống khổ và tha hóa trước Cách mạng Tháng Tám, thuyết trình viên hỏi một học viên: “Anh biết gì về Chí Phèo?”.

Học viên đang làm sếp ở một viện nghiên cứu khoa học (nên tôi xin được gọi là học viên - sếp) cứ ấp a ấp úng mãi. Có tiếng xì xào trợ giúp. Học viên - sếp ngó ngang ngó dọc ra vẻ chọn lọc thông tin, rồi trả lời: “Hình như Chí Phèo là con rơi của Bá Kiến!”. Tất cả cười ồ lên. Riêng tôi ở vị trí hơi gần nên quan sát được sự thành thật hiện rõ trên khuôn mặt học viên - sếp. Anh ta không cố ý nói đùa cho mọi người được một dịp khoe mười cái răng đâu.

Tôi nghe lòng nghẹn đắng, và trông về phía thuyết trình viên. Vị tiến sĩ không giấu được sự lúng túng vì cảm thấy có lỗi khi “gây khó” cho một học viên của mình. Tuy nhiên, với bản lĩnh một thuyết trình viên chuyên nghiệp, ông nói ngay: “Ý tưởng mới đấy. Nhà văn Nam Cao không viết chi tiết đó trong tác phẩm Chí Phèo! Và nhân ý kiến táo bạo của anh, tôi chợt nhớ một bài làm văn rất hài hước của một học sinh thi tú tài, kể chuyện Thúy Kiều!”.

Và cả lớp lại một phen nghiêng ngả khúc khích theo giọng đọc nhấn nhá bổng trầm của vị tiến sĩ: “Sau khi chạy thoát khỏi lầu xanh, Thúy Kiều đã nhảy xuống sông Tiền Giang để tự tử. Cũng may, có một nữ cán bộ đi ngang trông thấy đã trục vớt Thúy Kiều lên. Từ đó, Thúy Kiều giác ngộ và bắt đầu hoạt động cách mạng, cuối cùng trở thành anh hùng Tạ Thị Kiều!”.

Hai phát hiện về Chí Phèo và Thúy Kiều của hậu bối, ai đùa hơn ai nhỉ? Thú thật tôi không biết và cũng không nỡ trả lời!